Open wond verzorgen
Wonden zijn er in verschillende soorten en maten. Een schaafwond, een snij- of scheurwond of bijvoorbeeld een brandwond. Hoe kunt u zelf open wonden verzorgen? Wij leggen het uit.
Stap 1. Wel of niet naar de huisarts of het ziekenhuis
Grote, open, diepe wond of veel bloedverlies
Bij een (heftige) diepe open wond of bij veel bloedverlies, bel 112 en schakel hulp in van zorgprofessionals. De wond moet snel afgedekt worden, dit kan met kleding of een (schone) theedoek. Als het kan, houd het bloedende lichaamsdeel omhoog (een arm of been).
Grote open ondiepe wond of weinig bloedverlies
Bij (grote) open wonden die niet direct hulp nodig hebben (die niet hevig bloeden en/of niet diep zijn), neemt u contact op met de huisarts. Dit geldt ook voor bijtwonden, wonden die in contact zijn geweest met aarde, de straat of ander vuil. En wonden die in contact zijn geweest met het bloed van een ander. Ook is het belangrijk om diepe tweedegraads (vlekkerig rozerood en witte plekken, blaren) en derdegraads (witgeel, bruin, zwart) brandwonden te laten beoordelen door een (huis)arts.
Kleine open wonden: schaafwonden, snijwonden, brandwonden
Schrammen of schaafwonden, bijvoorbeeld op de knie, op het been of in het gezicht, en snijwonden (kleine open wonden, ongeveer 1 cm) zijn zelf te verzorgen. Hierbij is het belangrijk dat de wondranden goed op elkaar aansluiten. Neem bij twijfel altijd contact op met uw arts.
Bij een (tweedegraads) brandwond wilt u de huid direct ongeveer 15 minuten onder de kraan houden, waarbij het lauwwarm water langs de wond spoelt, om deze te koelen. Koeling is erg belangrijk, maar koelen met (ijs)koud water kan zorgen voor onderkoeling en pijn.
Stap 2. De wond schoonmaken (alléén met water)
De volgende stap die u kunt nemen om de open wond (geen brandwond) te behandelen, is de wond schoonmaken. Als een (kleine) wond nog bloed, is het goed om dit even te laten bloeden. Het bloed spoelt de wond schoon. Daarna wilt u het bloeden stelpen.
Als de wond droog is, kunt u deze schoonmaken door de wond met lauw water te spoelen. Er wordt geadviseerd dit 1 of 2 minuten te doen.
Ontsmettingsmiddelen
Gebruik geen zeep bij het reinigen van een open wond, dit kan alleen maar irriteren. Gebruik ook geen ontsmettingsmiddel zoals jodium, soda of biotex. Spoelen met water is even effectief om een infectie te voorkomen. Gebruik een ontsmettingsmiddel alleen als er geen water beschikbaar is.
Als er nog vuil in de wond zit, maak deze voorzichtig schoon met een nat washandje of een nat gaasje. Als bijvoorbeeld zandkorrels dan nog in de wond zitten, kunt u deze eruit halen met een pincet.
Stap 3. Open wond afdekken (met een pleister of verband)
Als er nog vocht uit de wond komt, is het goed om een pleister te gebruiken. Dit, of een vette gaas (zalfgaas) met daaroverheen een absorberend verband tot de wond droog is.
Verbandwisseling
Dermatologie-winkel.nl heeft WOUND wondspray, welke ook goed gebruikt kan worden om een (vochtige) open wond te behandelen. De spray heeft een vergelijkbare werking als vette gaas; u kunt WOUND op de open wond sprayen voordat u een verband aanbrengt. De beschermlaag die WOUND wondspray aanbrengt, maakt de verbandwisseling gemakkelijker.
Wanneer de wond droog is, kunt u deze afdekken met een pleister of verband. Sommige wonden, zoals een schaafwond, kunt u aan de lucht drogen. De wond krijgt dan een korst, welke de huid beschermt.
Wondzalf met antibacteriële bescherming
Een extra manier om (kleine) wondjes te verzorgen en infecties tegen te gaan is het smeren van DerMel honingzalf. DerMel huidzalf is een milde, vette zalf op basis van medicinale honing. De zalf biedt antibacteriële bescherming, brengt wondjes tot rust en helpt de huid herstellen. Het is uiterst geschikt voor (papier)sneetjes, schaafwonden en open wonden door eczeem.
Stap 4. De wond in de gaten houden
De wond in de gaten houden is belangrijk als deze open is, maar ook als deze gesloten is. Als er zwelling bij de wond ontstaat, van de wond of de wondranden, kan dit een infectie zijn. De wond is dan ontstoken.
Ook als de wond rood of warm is of nat blijft, is het goed om een dokter hiernaar laten kijken. Neem bij twijfel altijd contact op met uw arts.
Wonden die niet of niet goed genezen kunnen chronische wonden zijn. Het is belangrijk om met uw arts te bespreken hoe u deze wonden behandeld. Eventueel is WOUND wondspray geschikt voor dit soort wonden.
Samengevat open wonden verzorgen
In het kort:
- Diepe of ernstige open wond? Bel 112
- Ondiepe wond of niet veel bloeding? Bel de arts
- Kleine wond, schram of (tweedegraads) brandwond?
- Schoonmaken (alleen met water)
- Afdekken (met pleister, verband)
- Verzorgen met honingzalf
- Houd de wond in de gaten. Blijft rood, opgezwollen of warm? Bel de arts
Bronnen bij dit artikel:
