26 Feb 2025

Contactallergie: symptomen, oorzaken en behandelen

Heb jij (voor het eerst) last van bepaalde symptomen op je huid, en vraag je je af of dat contactallergie is? Dan geeft dit artikel je houvast: we bespreken wat contactallergie precies is en hoe je de huidaandoening herkent, maar ook wat de oorzaken en mogelijke behandelingen zijn.

Direct naar:

Wat is contactallergie?
Symptomen
Oorzaken
Behandelen

Wat is contactallergie?

Contactallergie is de allergische reactie van de huid op een bepaalde lichaamsvreemde stof, bijvoorbeeld nikkel, parfum of verzorgingsproducten. Het afweersysteem van je lichaam reageert overdreven op deze allergene stof. Dit kan vervolgens leiden tot een allergische reactie. Je ziet dan op je huid eczeem-achtige verschijnselen als bijvoorbeeld bultjes, zwellingen of schilfers. Ook kun je last hebben van jeuk.

Een contactallergie ontwikkelt zich niet direct, maar pas na een periode van blootstelling aan de stof. Dit kan een periode van enkele weken zijn, maar ook jaren.

Niet alleen een volwassene, ook een kind kan een contactallergie ontwikkelen. Zelfs bij baby’s kan deze huidaandoening voorkomen.

Hoe lang duurt contactallergie?

Contactallergie kan niet ‘genezen’ worden. Dus als je de allergie eenmaal hebt, moet je er waarschijnlijk je leven lang rekening mee houden. Een allergische reactie zelf duurt meestal een paar dagen tot enkele weken. Daarna verdwijnen de symptomen weer – tot de volgende blootstelling.

Heb jij of je kind vaak en/of lang last van contactallergie? Dan is het heel belangrijk om de precieze oorzaak te achterhalen, zodat je maatregelen kunt nemen en eventueel een effectieve behandeling kunt kiezen.

Testen op een contactallergie: de plakproef

Vermoed je een contactallergie, bij jezelf of je kind? Er bestaat een test om vast te stellen of je vermoeden klopt, en – zo ja – om welke stof het dan precies gaat.

De test bestaat uit zogenaamde ‘plakproeven’. Dan worden er pleisters met verdunningen van allerlei stoffen op de rug geplakt.

Neem voor een dergelijke test contact op met je huisarts. Die kan je doorverwijzen.

Symptomen van contactallergie

Contactallergie uit zich in eczeem-achtige klachten:

Roodheid
Zwelling / bultjes
Vochtblaasjes
Schilferige- of droge huid
Jeuk

Deze symptomen komen met name voor in het gezicht (met name rond de oren, ogen en lippen), de nek, en op de armen, handen en voeten.

contactallergie lichaam

Als je contactallergie type 4 hebt, komen de symptomen traag op. Dus het kan enkele dagen duren voordat je de consequenties van contact met een bepaalde stof ziet!

Daarbij is het goed om te weten dat contactallergie 2 stadia heeft, met verschillende symptomen:

Het acute stadium ziet eruit als roodheid, zwelling en/of vochtblaasjes.
Het chronische stadium geeft minder roodheid. De huid wordt wel dikker, meer schilferig en droog.

Oorzaken van contactallergie

Een ‘plotselinge’ allergische reactie van je huid kan dus contactallergie zijn. Dit lijkt vaak op eczeem (contacteczeem) of ontstoken huid en kan verschillende oorzaken hebben.

De ernst van de huidreactie is afhankelijk van de stof of materiaal waarmee je in aanraking komt en voor hoe lang. Een product zoals douchegel kan allergie-opwekkende stoffen bevatten, maar omdat je deze snel weer afspoelt kan de reactie minder heftig zijn dan (bijvoorbeeld) bij een gezichtscrème. Deze spoel je niet af, waardoor de allergene stoffen dus langer in contact blijven met de huid. De allergische reactie kan hierdoor heftiger zijn.

We stippen hieronder veelvoorkomende oorzaken van contactallergie aan, per plek op het lichaam waar de symptomen het meeste voorkomen.

Eerst volgen hier enkele algemene of relatief zeldzame veroorzakers:

Dieren (vaak een hond of kat), veroorzaakt door bijvoorbeeld een reactie op huidschilfers of haren
Kleding, door bijvoorbeeld (kunstmatige) vezels, leer of keurstoffen
Planten, zoals gras of hedera
Pleisters, meestal door de lijm
Rubber en plastic (mercaptobenzothiazole (MBT), tetramethylthiuram-disulfide (TMTD), diphenylguanidine (DPG) en colofonium)
Siliconen (in bepaalde verzoringsproducten)
Stoma, vanwege de kleeflaag van de huidplaten

Hieronder gaan we nog wat dieper in op veelvoorkomende oorzaken op specifieke plekken op het lichaam.

In het gezicht

Contactallergie in het gezicht wordt vaak veroorzaakt door: stoffen (metalen of kunststof) in een bril en verzorgingsproducten zoals crèmes en shampoo.

Daarnaast zitten er in producten als haarverf vaak allergene stoffen.

Rond de lippen kan een mondmasker of lippenstift bijvoorbeeld de boosdoener zijn.

Maar het kan ook aan lenzenvloeistof of oogdruppels liggen, door conserveringsmiddelen zoals formaldehyde, parabenen, Kathon CG en Euxyl K400.

Lees verder over (de oorzaken van) allergische reacties in het gezicht →

Op de handen en armen

Contactallergie op de handen (of polsen) zijn vaak de gevallen die met beroepen te maken hebben. In de volksmond kapperseczeem, metselaarseczeem of bijvoorbeeld bakkerseczeem. Bij het uitoefenen van deze beroepen kom je langere tijd met een bepaalde stof in contact.

Kappers komen bijvoorbeeld veel in aanraking met de stoffen in shampoos en haarverf. Kapperseczeem is een contactallergie die ontstaat op de handen/polsen van kappers vanwege de allergie-opwekkende stoffen in producten die zij veel gebruiken. Maar denk ook aan latex van handschoenen, die bij bepaalde beroepen veel gedragen worden.

Ook nagellak, acrylnagels en gellak/gelnagels kunnen een allergische reactie veroorzaken, onder andere door formaldehyde hars. De huid bij je vingertoppen reageert hier waarschijnlijk op. Die zwellen dan op en worden rood.

In armbanden en horloges zitten weleens metalen als nikkel en cobalt. Dit zit overigens ook in cement en leer.

Je handen kunnen door bovenstaande oorzaken (op bepaalde plekken) rood worden en opzwellen of droog en schilferig worden.

contactallergie handen en voeten

Op de voeten

Bij contactallergie op de voeten heb je last van je schoenen, sokken/kousen of een bepaalde crème (zoals corticosteroïd zalven, antibiotica of antischimmelmiddelen).

De huid kan een reactie geven op het materiaal van de schoenen of bijvoorbeeld de lijmstof of metaal verwerkt in de schoen.

De huidaandoening op de voeten ziet eruit als een rode, geïrriteerde plek. Dit kan rond de rand van de schoen zijn, als je een allergische reactie hebt op bijvoorbeeld de lijm die in de schoen wordt gebruikt.

Veelvoorkomende allergene stoffen in schoenen en sokken zijn:

Metalen zoals nikkel en cobalt (in leer van schoenen)
Lijmstof
Stoffen gebruikt tijdens het looien van leer: chroomzouten en thiocyanomethylthio-benzo-thiazole (TCMTB)
Lijmen: neopreen, waarin para-tert-butylphenol-formaldehydehars, dodecylmercaptan en polyurethaan
Harsen op basis van rubber en colofonium, polyurethaan, polyester, acrylaat, polyvinylacetaat , cellulose en epoxyhars
“Splitleer” (leer bedekt met filmpje van polyurethaan of polyvinylchloride (PVC))
Rubbertoevoegsels: diaminodifenylmethane, carbamaten en en PPD derivaten
Kleurstoffen

Contactallergie behandelen

Wat te doen bij een contactallergie? De enige manier om een allergische reactie tegen te gaan is het vermijden van de allergene stof. Dit betekent dat je de producten waarin deze stof voorkomt, niet meer moet gebruiken. Contactallergie is namelijk niet te genezen.

De contactallergie en huidreactie zijn dus moeilijk te behandelen, maar de stof of materiaal uit de weg gaan kan gemakkelijk zijn. Want de allergie treedt op een bepaalde plek op. Als dit bijvoorbeeld op je gezicht is, is het een goed idee om tijdelijk geen dagcrème, make-up of je gebruikelijke douchegel op je gezicht te gebruiken.

Bij contactallergie voor metalen is ons advies: draag je armband of horloge (tijdelijk) niet. Zo kan je zien of de huid reageerde op een van de materialen.

Bij klachten is het altijd éérst een goed idee om jouw arts of dermatoloog te benaderen om erachter te komen voor welke stof je allergisch bent. Een dermatoloog kan precies testen voor welke stoffen of materialen je allergisch bent, zodat je die kunt vermijden.

Hypoallergene huidverzorging

Als je (snel) last hebt van contactallergie, is het ook een goed idee om je gevoelige huid met contactallergie te verzorgen. Dat kan met hypoallergene producten. Dit betekent dat een product weinig of geen allergie-opwekkende stoffen bevat.

Bekijk het gehele assortiment van AT14 om erachter te komen welk product het beste bij jou past.